Czym jest pompa ciepła?
Pompa ciepła z fizycznego punktu widzenia jest maszyną pobierającą ciepło ze źródła o niskiej temperaturze i oddająca je w wyższej temperaturze. Funkcjonuje dzięki wykorzystaniu sprężania gazu (czynnika roboczego), do działania wymaga dostarczenia energii z zewnątrz.
Pompy ciepła znajdziemy w każdym polskim domu. Niczym innym jak pompa ciepła jest przecież chłodziarka, czyli lodówka. Ona odbiera ciepło od pomidorów, mleka i jajek, oddając je na wymienniku ciepła z tyłu obudowy. Pompą ciepła jest też klimatyzator.
Z punktu widzenia domowych systemów grzewczych, pompa ciepła jest źródłem ciepła, które może zastąpić kocioł centralnego ogrzewania. Choć zużywa prąd, jeden z najdroższych nośników energii, daje tanie ciepło. Może z łatwością konkurować z ogrzewaniem gazowym.
Z zewnątrz pompa ciepła jest nie do odróżnienia od nowoczesnego kotła gazowego. Nic nie zdradza, że pod obudową znajduje się sprężarka, wymienniki ciepła, pompy obiegowe. W czasie pracy też jest dość cicha, choć z pewnością głośniejsza od kotła.
Pompa ciepła nie jest źródłem ciepła jako takim. Ona ciepła nie wytwarza, inaczej niż kocioł, który ciepło wytwarza dzięki spalaniu paliwa (uwalnia energię związaną w paliwie). Pompa pobiera ciepło z tzw. dolnego źródła (wymiennika pod trawnikiem, odwiertu, powietrza atmosferycznego, wody podziemnej) i dostarcza do wnętrza budynku. Tam ciepło oddawane jest w tzw. górnym źródle – instalacji ogrzewania podłogowego, zasobniku ciepłej wody użytkowej, nagrzewnicy powietrza. Do pracy pompa zużywa energię elektryczną, ale dostarcza ciepła kilka razy więcej, niż zużywa prądu.
W zależności od konstrukcji i działania pompy ciepła, dostarcza ona 2,5-5 razy więcej ciepła, niż zużywa prądu. To właśnie dzięki temu pozwala na znaczące oszczędności w porównaniu do innych źródeł ciepła, choć napędzana jest jednym z najdroższych nośników energii. Jeśli przyjąć, że 1 kWh energii elektrycznej kosztuje 0,60 PLN a średnioroczny tzw. współczynnik wydajności jest rzędu 4 (pompa daje 4× więcej ciepła, niż zużywa prądu), cena 1 kWh ciepła dostarczonej przez pompę ciepła wynosi ledwie 0,15 PLN – znacząco niżej, niż w przypadku gazu ziemnego.
Są też i inne zalety pompy ciepła: nie wytwarza żadnych zanieczyszczeń w miejscu zainstalowania (spaliny pojawiają się w elektrowni, a nie w ogrzewanym domu), jest bezobsługowa (nie wymaga ładowania paliwa i wybierania popiołu), może służyć też latem do klimatyzacji, nie wymaga komina i pomieszczenia na kotłownię. Oczywiście takie urządzenia mają też i wady: są dość drogie w zakupie, instalacja wymiennika ciepła pod trawnikiem czy wykonanie odwiertów jest też drogie.
Mimo wszystko, warto sprawdzić na etapie wyboru systemu grzewczego dla domu, czy pompa ciepła nie będzie dobrym wyborem.